Zonder dat we het doorhebben, leven we vaak volgens regels die we zelf nooit bewust gekozen hebben. Overtuigingen noemen we dat – onzichtbare lijnen waarlangs we ons bewegen, vaak ontstaan in onze jeugd.
Ze helpen ons overleven, passen ons aan aan wat 'veilig' voelt, en zorgen dat we erbij horen. Maar wat als ze je ook klein houden? Wat als ze je beletten te doen wat je eigenlijk wilt?
Een voorbeeld uit mijn eigen leven
Ik heb lang geloofd dat ik altijd nuttig moest zijn. Even niets doen voelde ongemakkelijk. Als ik op de bank ging zitten, begon het binnen twee minuten te kriebelen – er was immers altijd wel iets te doen.
Dat onrustige gevoel bleek niet zomaar luiheid of ongeduld. Het was mijn oude overtuiging aan het woord: “Niets doen is niet oké.”
Die overtuiging had ik ooit geleerd van mijn ouders, die altijd bezig waren. En ook al was het liefdevol bedoeld, het werd mijn regel – jarenlang.
Hoe ontstaan overtuigingen?
Vaak in onze kindertijd. Soms door woorden (“doe niet zo gevoelig”, “je moet iets nuttigs doen”), soms door blikken, stilte, of de manier waarop mensen elkaar behandelen in je omgeving.
Zelfs als iets niet tegen jou gezegd is, kun je het tóch opslaan als waarheid.
Een oma die je broer meer aandacht gaf. Een vader die tegen je moeder zei: “Je kunt mensen niet vertrouwen.”
En ineens weet je – zonder dat iemand het zegt – "ik moet het zelf oplossen", of "ik ben niet belangrijk."
Wat overtuigingen doen met je blik op jezelf (en de wereld)
Overtuigingen kleuren hoe je naar jezelf kijkt. Hoe je anderen vertrouwt. Wat je durft te vragen.
Waar de een leerde dat je op jezelf moet vertrouwen, leerde de ander dat je hulp moet zoeken. Beide kunnen helpend zijn. Totdat ze je beperken.
Dan worden het belemmerende overtuigingen. Zoals de gedachte: “niemand zit op mijn blog te wachten.”
Die gedachte heeft me lang tegengehouden om te schrijven. Tot ik ontdekte waar hij vandaan kwam: uit vroeger, uit opmerkingen als “wat weet jij er nou van?”
Niet omdat het waar is, maar omdat het ooit pijn deed.
Wat je mag weten
Overtuigingen zijn niet verkeerd. Ze hebben je ooit geholpen.
Maar als je merkt dat ze niet meer kloppen bij wie je nu bent, mag je ze zachtjes aankijken.
Niet bevechten – maar begrijpen. En dan, beetje bij beetje, loslaten.
Welke overtuiging mag jij vandaag wat minder serieus nemen?
Reactie plaatsen
Reacties